ماهنامه علمی - تخصصی مطالعات میان‌رشته‌ای هنر و علوم انسانی
Interdisciplinary Studies of Arts and Humanities

:: مقاله مرتبط با : جلد بهمن 1402 ، شماره 15 , 2

A Brief Summary of the Significance of the Rooster in the Graphic Symbols of Iranian Art




نویسندگان :
سیده اعظم موسوی خرد1،
دانشگاه تربیت مدرس(مسئول)1
تعداد صفحات : 10
چکیده :

خروس از آن پرنده‌هایی است که در بسیاری از حکایت‌های دینی و منابع دوران اسلامی و حتی قصه‌های دینی قبل از اسلام، به آن اشاره شده است. یکی از مشاهدات بارز پیامبر, در آسمان عالم، به گفته رویدادها و احادیث معراجیه، خروس سفید عرشی است. نظر به مفاهیم نمادین و اعتقادی باورهای عامه مردم ایران، خروس دارای اهمیت است؛ تا جایی که می‌توان گفت در برخی از موارد، به پرنده‌ای آسمانی و کیهانی تبدیل می‌شود. بسیاری از هنرمندان با توجه به ویژگی‌های ظاهری و رفتاری خروس، این پرنده را دست‌مایه و موضوع خلق آثار خود قرار داده‌اند و با بیانی کنایی و پرایهام به بیان نظرات و اندیشه‌های خود پرداخته‌اند. نتایج حاصله و شکوه این مبحث متناسب با مدلول ادبی و همچنین در روند کتاب‌های دست‌نویس شده و تصویرگری دینی آن‌ها در ایران و از جمله معراج‌نامه‌ها مورد توجه نگارگران قرار گرفت و همگام با عقاید مسلمانان، زمینة مساعدی برای ورود تصویرگری با مضامین مذهبی شد. در این مقاله، با اشاره به چندین منبع نگاهی بر گذری اجمالی بر نقش خروس در نشانه‌های تصویری هنر ایران می‌اندازیم.



چکیده انگلیسی :

Many religious stories and sources from the Islamic era and even before Islam mention Rooster as one of the birds mentioned. The Ascension events and hadiths reveal that the Prophet observed the white rooster on the throne prominently in the sky of the world. According to the symbolic and religious concepts of the popular beliefs of the Iranian people, the rooster is important; As far as we can tell, in some cases, it becomes a celestial and cosmic bird. Many artists have used irony and sarcasm to express their opinions and thoughts on the rooster, making it the subject of their creations due to its appearance and behavior characteristics. The results and the glory of this topic are in accordance with the literary meaning and also in the process of handwritten books and their religious depictions in Iran, including Merajnamehs. In this article, we discuss several sources and briefly examine the significance of the rooster in the pictorial symbols of Iranian art.



موضوع : مقاله
کلمات کلیدی : خروس، نماد، ایران پس از اسلام، نشانه‌های تصویری
کلمات کلیدی انگلیسی: rooster, symbol, Iran after Islam, visual signs
مراجع :
بهمنی، پردیس. (1389). سیر تحول و تطور نقش و نماد در هنرهای سنتی ایران. تهران: دانشگاه پيام نور. خلیلی، ناصر. (1384). سفال اسلامی. ترجمه فرناز حایری. تهران: کارنگ. رازی، ابوالفتح. (1398). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. تصحیح و حواشی میرزا ابوالحسن شعرانی. ج7. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی. شین دشتگل، هلنا. (1384). «متن نوشتاری نسخه معراج‌نامه». کتاب ماه هنر. (17). صرفی، محمدرضا. (1386). «نماد پرندگان در مثنوی». پژوهش‌های ادبی. 5(18). 53-76. طباطبایی، سید محمد حسین. (1376). تفسیر المیزان. ج13. قم: دفتر انتشارات اسلامی. ملجائی، زهرا و اکبری، فاطمه. (1391) «بررسی محمل‌های نمادین و ساختارهای طرح‌های ورنی ایل ارسباران». نقش‌مایه. 5(13). 45-54. میرخواند، محمد. (1338). روضة الصفاء. ج1. تهران: خیام. یاوری، حسین. (1392). شناخت گلیم و گلیم‌مانندهای ایران. تهران: سیمای دانش. Modi, Jivanji Jamshedji. (1911). “The cock as A Sacred Bird in Ancient Iran”. Anthropological Papers: Papers (mostly on Parsee Subjects) read before the Anthropological Society of Bombay. Bombay: The British India Press. 104-121.
تعداد بازدید از مقاله : 29
تعداد دانلود فایل : 10

تصویر جلد


سایر شماره ها

دوره 2 (سال 1402) دوره 1 (سال 1401)

مقالات پر بازدید