مطالعه تطبیقی حس معنوی در مسجد آقا بزرگ کاشان و مسجد سلطان احمد

A Comparative Study of Spiritual Sense in Agha Bozorg Mosque of Kashan and Sultan Ahmad Mosque

نویسندگان :

زهرا سادات باقری¹،
موسسه آموزش عالی فردوس(مسئول)¹
تعداد صفحات : 131
چکیده :

معماری اسلامی یکی از بزرگترین جلوه‌های یک حقیقت هنری در کالبد مادی به شمار می‌آید. معماری اسلامی به مثابۀ یکی از بزرگترین شاخه‌های هنر اسلامی توانسته است بخش عظیمی از خصوصیات هنر اسلامی را در بستر زمان و در طول دوره‌های گوناگون نهادینه سازد. از لحاظ تاریخی، معماری اولین هنری به شمار می‌آید که توانست خود را با مفاهیم اسلامی سازگار نموده و از طرف مسلمانان مورد اقبال قرار گیرد. معماری مساجد به دنبال الهام گرفتن از مفاهیم کلام الهی است تا پیوندی میان فضای مادی و محیط معنوی ایجاد کند. این پژوهش در راستای بررسی عوامل مؤثر بر انتقال و دریافت حس معنوی در دو بنای تاریخی مسجد آقا بزرگ کاشان و مسجد سلطان احمد است. این پژوهش نشان می‌دهد که عوامل مؤثر بر دریافت حس معنوی از این مکان‌ها (مسجد آقا بزرگ و مسجد سلطان احمد) به عوامل مختلفی چون ویژگی‌های کالبدی، ویژگی‌های ادراکی یا هویتی، ویژگی‌های عاطفی و ویژگی‌های رفتاری (یا وابستگی و تعلقی) بستگی دارد که موجب ارتقای دریافت حس معنوی از مکان می‌شود. همچنین ویژگی‌های کالبدی بنا در ایجاد ارتباط و معنا با ایجاد تصویر و تداعی ذهنی فرد هم بستگی دارد. علاوه بر این، کارکرد المان‌ها و عناصر فرمی در ساختار مساجد برای ایجاد و ارتقای حس معنوی مکان در مساجد سنتی، ارتباط مستقیمی با هویت، فضا و کارکرد همزمان عناصر نیز دارد. همچنین نقش معنوی احساس انسان و کشش بی‌نهایت وی از زمین سخت و بی‌روح به سوی بالا هم یکی از عوامل تأثیرگزار بر دریافت حس معنوی می‌باشد.

چکیده انگلیسی :

Islamic architecture is one of the greatest manifestations of an artistic truth in the material body. Islamic architecture, as one of the largest branches of Islamic art, has been able to institutionalize a huge part of the characteristics of Islamic art in the context of time and during various periods. Historically, architecture is considered the first art that was able to adapt itself to Islamic concepts and was favored by Muslims. The architecture of mosques seeks inspiration from the concepts of the divine word to create a link between the material space and the spiritual environment. This research aims to investigate the factors affecting the transmission and reception of spiritual sense in two historical monuments, Agha Bezor Mosque of Kashan and Sultan Ahmad Mosque. This research shows that the factors affecting receiving a spiritual sense from these places (Agha Bozorg Mosque and Sultan Ahmad Mosque) depend on various factors such as physical characteristics, perceptual or identity, characteristics, emotional characteristics and behavioral characteristics (or dependence and affiliation) that cause It improves receiving the spiritual sense of the place. Also, the physical characteristics of the building depend on creating a connection and meaning with the creation of a person’s mental image and association. In addition, the function of formal elements and elements in the structure of mosques to create and enhance the spiritual sense of place in traditional mosques has a direct relationship with the identity, space and simultaneous function of the elements. Also, the spiritual role of human feeling and its infinite pull from the hard and soulless earth to the top is one of the influencing factors on receiving the spiritual sense.

موضوع : مقاله
کلمات کلیدی : مسجد آقا بزرگ، مسجد سلطان احمد، معماری، حس معنوی
کلمات کلیدی انگلیسی: Agha Bozorg Mosque, Sultan Ahmed Mosque, architecture, spiritual sense
مراجع :
حق طلب، کاروان و طاهره، فرهاد. (۱۳۹۱). «مسجد تجلی‌گاه معماری قدسی». هفت حصار. 1(1). ۲۲-۲۵. حیدری، فرزاد. (۱۳۹۷). «تحقق‌پذیری تأویل اعتقادات و تفکرات اسلامی در معماری مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان». اندیشه معماری. 2(3). ستاری ساربانقلی، حسن. (۱۳۷۹). «تجلی عرفان نور و رنگ در معماری مسجد». همایش بین المللی معماری مسجد، افق آینده. ۴۴۰-۴۴۶. شکاری نیری، جواد. (۱۳۹۳). «سلطان احمد، مسجد و مجموعه». دانشنامه جهان اسلام. ج۲۴، ۲۱۰-۲۱۳. مهدوی نژاد، محمد جواد. (۱۳۸۳). «حکمت معماری اسلامی». هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی. ۱۹(۵۸).

---

تعداد بازدید از مقاله : 58
تعداد دانلود فایل : 32