ماهنامه علمی - تخصصی مطالعات میان‌رشته‌ای هنر و علوم انسانی
Interdisciplinary Studies of Arts and Humanities

:: مقاله مرتبط با : جلد بهار 1401 ، شماره 1 , 1

Analyzing the Position of the Holy Matter in Contemporary Iranian Calligraphy Considering the Concept of Globalization in Calligraphy




نویسندگان :
الهام سیستانیان1،
موسسه آموزش عالی فردوس(مسئول)1
تعداد صفحات : 57
چکیده :

هنر نقاشی‌خط معاصر ایران از مکتب سقاخانه به‌بعد، به‌دنبال گسترش جریان مدرنیزاسیون، به‌وجود آمد. مکتب سقاخانه تلاش داشت تا فرهنگ سنتی تجسمی ایران را با رویکردهای نوین در حوزۀ هنرهای تجسمی در مسیر جهانی شدن با هنر غرب پیوند بزند. با توجه به این‌که هنر خوشنویسی از اصول هندسۀ روحانی و مقدس تبعیت می‌کند، این بیم وجود دارد که مدرن و جهانی شدن این هنر، مورد تناقض با امر ابدی در نظام فانی و مرکز در محیط (امر قدسی) قرار گیرد. بنابراین، این پژوهش قصد دارد به روش توصیفی- تحلیلی، تناقض یا هماهنگی امر قدسی در خوشنویسی را با امر جهانی شدن این هنر بسنجد. آمار و اطلاعات این پژوهش به‌روش کتابخانه‌ای- اسنادی جمع‌آوری شده است. سوال اصلی پژوهش این است که با توجه به‌دغدغۀ جهانی شدن در خوشنویسی، جایگاه امر قدسی در آثار خوشنویسی و نقاشی‌خط معاصر ایران کجاست؟ پس از تحلیل، تطبیق و مطالعۀ امر قدسی در پنج نمونه از آثار نقاشی‌خط دهۀ 80 و 90 شمسی، به این نتیجه رسیدیم که قداست واقعی ناشی از سایه و روح الهی است که در هنر خوشنویسی وجود دارد و این موضوع که این آثار با تکنیک‌های نوین و به‌روز جهانی به‌ثمر رسیده باشند یا با ابزار ابتدایی مانند قلم و مرکب معمولی، در بیان قدسی آن هیچ تأثیری نمی‌گذارد.



چکیده انگلیسی :

Contemporary Iranian calligraphic art emerged from the Saqakhane school following the modernization process’s expansion. The Saqaqhana school tried to connect the traditional visual culture of Iran with modern approaches in the field of visual arts on the path of globalization with western art. Since the art of calligraphy follows the principles of spiritual and sacred geometry, there is a fear that the modernity and globalization of this art will be contradicted by the eternal matter in the mortal system and the center in the environment (sacred matter). Therefore, this research aims to measure the contradiction or harmony of the sacredness in calligraphy with the globalization of this art through a descriptive-analytical method. The statistics and information of this research have been collected through the library-document process. The study’s central question is, considering the concern of globalization in calligraphy, where is the sacred place in contemporary Iranian calligraphy and calligraphic works? After analyzing, applying, and studying the sanctity in five examples of calligraphy works of the 80s and 90s, we concluded that true sanctity is caused by the shadow and divine spirit that exists in the art of calligraphy and that these works with modern techniques And if they have been produced in the world or with essential tools such as pen and ink, it has no effect on expressing its sanctity.



موضوع : مقاله
کلمات کلیدی : هنرخوشنویسی، هنر معاصر، نقاشی‌خط، جهانی شدن، امر قدسی، خوشنویسی مدرن
کلمات کلیدی انگلیسی: the art of calligraphy, contemporary art, calligraphy, globalization, holy matter, modern calligraphy
مراجع :
اسعدی، مینو. (1382). «مدرنیسم، هویت و سنت در نقاشی معاصر ایران». جلوۀ هنر. ش23. صص4-13. اسمیت، لوسی. (1380). آخرین جنبش‌های هنری قرن بیستم. ترجمۀ علیرضا سمیع آذر. تهران: مؤسسه فرهنگی پژوهشی چاپ و نشر نظر. اعوانی، غلام رضا. (1375). حکمت و هنر معنوی. تهران: گروس. افجه‌ای، نصرالله. (1367). «نقاشی‌خط یک زبان بین‌المللی». کیهان فرهنگی. ش59. صص64-65. بختياري، جواد. (١٣٦٩). «خط نستعليق جلوة ناب هنر آبستره». هنر. ش١٩. صص98-101. بورکهارت، تيتوس. (١٣٩٢). هنر مقدس؛ اصول و روش‌ها. ترجمۀ جلال ستاري. تهران: سروش. پاکباز، روئین. (1373). دایرة المعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر. پورهمرنگ، نسرین. (1388). «ظرفیت‌های هنر خوشنویسی برای مدرن شدن». کتاب ماه هنر. ش135. صص26-29. پیسی، آرنولد. (1367). تکنولوژی و فرهنگ. ترجمۀ جلال ستاری. تهران: مرکز. تیموری، کاوه. (1391). راز نقاشی‌خط: نگاهی به آثار جلیل رسولی. تهران: آبان. تیموری، کاوه. (1392)، رازهای خط و نقاشی‌خط: نگاهی به آثار رضا مافی. تهران: هنر معماری قرن. تیموری، کاوه. (1394). «از ریاضت تا رضایت در هنر؛ تحلیل و بررسی آثار استاد صداقت جباری». رشد آموزش هنر. ش42. صص17-27. حراج تهران. قابل دسترسی در: tehranauction.com. خانۀ هنرمندان ایران. قابل دسترسی در: iranartists.org. رضوی فرد، حسین. (1393). «جهانی شدن در خوشنویسی: تحلیل و بررسی خوشنویسی نوین در ایران با تأکید بر نقاشی‌خط». نقد کتاب هنر. ش1 و 2. صص221-240. رهبرنیا، زهرا و رهنورد، زهرا. (1385). «مواجه هنر قدسی با تکنولوژی». هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی. ش26. صص101-108. رهنورد، زهرا. (1378). حکمت هنر اسلامی. تهران: سمت. شرفه، سیده زهرا. (1395). جایگاه هنر قدسی در هنر نقاشی‌خط ایران. کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه الزهرا. راهنما: زهرا رهبرنیا. شریفی زیندشتی، بهروز و اوجی، مصطفی. (1388). «نقاشی‌خط مکتبی نوپا و اصیل در هنر معاصر ایران». کتاب ماه هنر. ش135. صص30-37. شفیعی، مریم. (1395). هنر بومی در عرصۀ هنر جهانی. کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه الزهرا. راهنما: زهرا رهبرنیا. صادقی، حبیب الله و همکاران. (1396). «بررسی ویژگی‌های انتزاعی در نقاشی‌خط‌های صداقت جباری». ادبیات نمایشی و هنرهای نمایشی. ش6. صص31-47. فضايلي، حبيب الله. (1385). اطلس تعليم خط. تهران: سروش. قلیچ خانی، حمیدرضا و احصایی، محمد. (1383). «نقاشی‌خط در گفت‌وگو با سید محمد احصایی». کتاب ماه هنر. ش71 و 72. صص3-7. قلیچ خانی، حمیدرضا. (1388)، فرهنگ واژگان و اصطلاحات خوشنویسی و هنرهای وابسته. تهران: روزنه. قلیچ خانی، حمیدرضا. (1392). درآمدی بر خوشنویسی ایرانی. تهران: فرهنگ معاصر. محمدی اردکانی، جواد علی و پژوهش فر، پرنیا. (1394). «تحلیل بازنمود رویکرد سنت‌گرا در آثار نقاشی‌خط دهه هشتاد ایران». نگره. ش35. صص78-91. مریدی، محمدرضا و همکاران. (1392). «تحلیل گفتمان‌های هنر در ژئوپولتیک جهان اسلام». مطالعات ملی. ش54. صص73-98. نصر، سیدحسین. (1391). معرفت و امر قدسی. ترجمۀ فرزاد حاجی میرزایی. تهران: فرزان. هاتفی، محمد و شعیری، حمیدرضا. (1392). «تحول پدیدارشناختی خط-نقاشی از منظر نشانه-معناشناختی با مطالعه موردی 5 اثر». مطالعات تطبیقی هنر. ش5. صص33-46.
تعداد بازدید از مقاله : 126
تعداد دانلود فایل : 26

تصویر جلد


سایر شماره ها

دوره 2 (سال 1402) دوره 1 (سال 1401)

مقالات پر بازدید