ماهنامه علمی - تخصصی مطالعات میان‌رشته‌ای هنر و علوم انسانی
Interdisciplinary Studies of Arts and Humanities

:: مقاله مرتبط با : جلد شهریور 1402 ، شماره 10 , 2

A Study of Plant and Animal Motifs in Decorative Designs of Safavid Architecture Buildings




نویسندگان :
پریسا ملائکه1،
موسسه آموزش عالی فردوس(مسئول)1
تعداد صفحات : 11
چکیده :

در طول تاریخ، نمادهای زیادی برای تزئین ساختمان‌ها و بناهای معماری استفاده شده است که این نمادها در ادوار گوناگون تحولات بسیاری زیادی را به خود دیده است. نقوش به کار رفته در بناهای معماری دربردارنده تجارب فرهنگی، اجتماعی و معتقدات مذهبی دوران خویش هستند و با توجه به این مطالب، می‌توان عنوان کرد که این نقوش به درک و فهم بهتر و بیشتر از سیر تحول افکار و اندیشه‌های مردم آن دوران کمک شایان توجهی می‌کند. دوره صفوی یکی از مهم‌ترین دوره‌های معماری اسلامی است. بر این اساس، در پژوهش حاضر، هدف اصلی این است که نقوش گیاهی و جانوری در معماری دوره صفوی بررسی شود. پس پرسش اصلی در این پژوهش، این است که چه نقوش گیاهی و جانوری در معماری دوره صفوی وجود دارد؟ در این پژوهش، پس از مبانی نظری، نقوش گیاهی و جانوری در معماری دوره صفوی بررسی می‌شود. این پژوهش ماهیت کاربردی دارد و از نوع توصیفی - تحلیلی به شمار می‌رود. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای است. روش تحلیل، کیفی است. این پژوهش نشان می‌دهد که در دوره صفوی، بیشتر به نقوش گیاهی مانند اسلیمی و ختایی پرداخته شد و کمتر به نقوش حیوانی پرداخته شده است.



چکیده انگلیسی :

Throughout history, many symbols have been used to decorate buildings and architectural monuments, and these symbols have experienced many changes at various times. The motifs used in the architectural buildings contain the cultural, social, and religious experiences of their time, and according to this content, it can be said that these motifs contribute to a better understanding of the evolution of the thoughts and ideas of the people of that era. The period is one of the most significant periods of Islamic architecture. On this basis, in today’s research, the main objective is to study plant and animal motifs in the architecture of the Safavid period. Thus, the main issue in this research is what plant and animal patterns are there in Safavid’s period architecture? In this research, after the theoretical foundations, the vegetal and animal patterns of Safavid’s period architecture are studied. This research has an applied character and is regarded as descriptive-analytic. The information collection methodology is a library. The analytical approach is qualitative. This research shows that in the Safavid period, vegetal patterns such as Salimi and Khatai were most often discussed and animal patterns were less.



موضوع : مقاله
کلمات کلیدی : معماری اسلامی، نقش گیاهی، نقش جانوری، ختایی، اسلیمی، صفوی
کلمات کلیدی انگلیسی: Islamic architecture, plant pattern, animal pattern, khataei, slimy, Safavid
مراجع :
احمدیان، محمد و رشه، صمد. (1394). «بررسی تطبیقی نقوش گیاهی و حیوانی مشترک هخامنشی و صفوی». کنفرانس سالانه پژوهش‌های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری. اسکارچیا، جیان روبرتو. (1384). اماکن هنری ایران. ترجمه یعقوب آژند. تهران: ایران مصور. امین‌ الرعیا، مریم. (1399). «بررسی نمونه‌های اسلیمی در طبقات کاخ‌ عالی ‌قاپو بر اساس نقاشی دیواری اصفهان». نگارینه هنر اسلامی. 7(19). 87-99. بلر، شیلر و بلوم، جاناتان. (1381). هنر و معماری اسلامی. ترجمه یعقوب آژند، تهران: سمت. بورکهات، تیتوس. (1385). مبانی هنر اسلامی. ترجمه امیر نصیری. تهران: حقیقت. پورنادری، حسین. (1389). «تحول و تکوین دولت‌خانه نقش جهان - عالی‌قاپو». صفه. 20(3). 23-30. پیرنیا، کریم. (1384). سبک‌شناسی معماری ایران. تهران: سروش دانش. رضایی میرقاید، گلشن؛ محمدی، نیلوفر و جانی پور، بهروز. (1397). «موضوع نقوش تزیینی ایران در قبل و بعد از اسلام». سومین کنفرانس بین المللی عمران، معماری و طراحی شهری. رفعت پور، مرضیه. (1395). «تجلی بهشت در نقوش گیاهی تزیینات گچ‌بری دوره اسلامی (مطالعه موردی: آثار موجود در موزه ملی ایران)». دومین همایش بین المللی شرق‌شناسی، مطالعات ایرانی و بیدل‌پژوهی. رفیعی مهرآبادی، ابوالقاسم. (1352). آثار ملی اصفهان. تهران: انجمن آثار ملی. سلیمی، زهرا. (1399). «نقوش گیاهی کاشی‌کاری در گذار از عهد تیموری تا قاجار (نمونه مطالعاتی: مسجد گوهرشاد، مسجد شیخ لطف الله، مسجد النبی قزوین)». هفتمین همایش علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم معماری و شهرسازی ایران. صدقیان حکاک، نسرین و فیاض آزاد، نسیم. (1398). «مقایسه تطبیقی نقوش گیاهی تزئینی دوره اسلامی در مسجد جامع یزد و مسجد امام اصفهان». پژوهشنامه اورمزد. 137. 132-149. کیانی، یوسف. (1376). تزئینات وابسته به معماری ایران در دوره اسلامی. تهران: سازمان میراث فرهنگی. گالدیری، اوژینو. (1362). عالی ‌قاپو. ترجمه عبدالله جبل عاملی. تهران: سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران. گلستانی، مهرشید؛ طبسی، محسن و زمانی آقایی، لیلا. (1397). «بررسی تطبیقی ویژگی‌های طرح معماری مدارس دوره تیموریان و مدارس دوره صفویان». ششمین کنگره علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم معماری و شهرسازی ایران. مشبکی اصفهانی، علیرضا و صفایی، نرگس. (1395). «سیر پیدایش نقوش گیاهی در هنر صدر اسلام (با رویکرد ویژه به نقوش اسلیمی و ختایی)». نگارینه هنر اسلامی. 3(10)، 32-40. مکی‌ نژاد، مهدی. (1388). تاریخ هنر ایران در دوره اسلامی (تزیینات معماری). تهران: سمت.
تعداد بازدید از مقاله : 34
تعداد دانلود فایل : 27

تصویر جلد


سایر شماره ها

دوره 2 (سال 1402) دوره 1 (سال 1401)

مقالات پر بازدید