مطالعه اسطوره‌شناسانه نقش‌مایه سرو و تحلیل بصري آن در سه نمونه آثار نقاشی ایرانی با روش نشانه‌شناسی پیرس

Examining the Mythological Significance of the Cypress Motif and Its Visual Analysis in a Particular Collection of Iranian Paintings

نویسندگان :

الهام سیستانیان¹،
موسسه آموزش عالی فردوس(مسئول)¹
تعداد صفحات : 15
چکیده :

کاربرد نماد در هنر والاترین شکل بیان ایدة هنرمند است. یکی از نمادهاي به‌كار رفته در آثار هنري، درخت و یکی از درختان که در گذشته در نقوش ایرانیان دیده شده، سرو است که مانند درختان هوم و مورد دارای قداست بوده است. هدف از اين پژوهش، مطالعۀ بصري نمونه نقاشي‌هاي ايراني با روش اسطوره‌شناسي است. سوال اصلي پژوهش این است که آیا نقش مایۀ درخت سرو، نماد کشور ایران است؟ مسیر انجام این پژوهش، ریشه‌شناسی نقش‌مایۀ درخت سرو در ایران از روش اسطوره‌شناسی طبیعی ماکس مولر همراه با تحلیل بصري حضور این نقش مایه در سه نمونه از آثار هنری دارای نقش‌مایۀ سرو از آثار نقاشی ایرانی، با روش نشانه‌شناسی پيرس می‌باشد. شناخت ریشه‌های اسطوره‌ای این نماد باستانی و اینکه چه روایت‌هایی پس پشت آن وجود دارد، در تحلیل آثار هنری ایراني- اسلامي کاربردی است؛ چون می‌تواند در تحلیل آثار یاری‌دهنده باشد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که سرو در اصل نماد استقامت و نامیرایی ایرانیان تاکنون می باشد؛ به اين علت که از دوران باستان تا به امروز یورش اقوام مهاجم به ایران، که گاهی منجر به شکست و تسلیم ایرانیان می‌شد، هرگز موجب نشده که آنان اصالت و هویت خود را در طول تاریخ رها نمایند و همواره برای یادآوری این نکته به جهانیان، در آثار هنری از نماد سرو که نماد و نشان ایرانی است، استفاده می‌کنند.

چکیده انگلیسی :

The artist’s ideas can be expressed most effectively through the use of symbols in art. A tree is a symbol used in art, and the cypress is a tree that was used in Iranian motifs in the past. The goal of this study is to visually examine an example of Iranian paintings using mythology as a method. Is the cypress motif considered a symbol of Iran? That’s the primary question of this research. The path of this research is the etymology of the motif of the cypress tree in Iran using the natural mythology method of Max Müller, and the visual analysis of the presence of this motif in 3 examples of works of art with the motif of the cypress tree from Iranian paintings, using the semiotic method. Knowing the mythological roots of this ancient symbol and what narratives are behind it is essential in the analysis of Iranian-Islamic works of art. According to the research findings, the cypress has been a symbol of endurance and immortality for Iranians throughout history. From ancient times to the present day, the attacks of invading nations on Iran, which sometimes led to the defeat and surrender of Iranians, never caused them to abandon their originality and identity throughout history, To remind the world of this point, they always use the cypress symbol in works of art, which is an Iranian symbol.

موضوع : مقاله
کلمات کلیدی : نمادشناسی، نقش‌مایه سرو، اسطوره‌شناسی، ریشه‌شناسی، ماکس مولر
کلمات کلیدی انگلیسی: symbology, cypress motif, mythology, etymology, Max Muler
مراجع :
الیاده، میرچا، (1394)، مترجم: جلال ستاری، رساله در تاریخ ادیان، تهران، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران آل ابراهیم دهکردی، صبا،(1394)، «نقش درخت سرو و معانی نمادین آن در نگاره هایی از "شاهنامه تهماسبی»"، باغ نظر، سال سیزدهم، شماره 45، از 105 تا 114 بهار، مهرداد، (1393)، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران، طیف نگار بهار، مهرداد، (1395)، از اسطوره تا تاریخ، تدوین از ابوالقاسم اسماعیل پور، تهران، چشمه بیضایی، بهرام، (1398)، ریشه یابی درخت کهن، تهران، روشنگران و مطالعات زنان پوپ، آرتور آبراهام، (1380)، شاهکارهای هنر ایران، ترجمه: پروبز ناتل خانلری، تهران، علمی فرهنگی پور داوود، ابراهیم، (1377)،یشتها، جلد دوم، تهران، نشر اساطیر جوان دل، نرجس، (1380)، نشانه شناسی پرس، نامه مفید، (1380)، شماره26 حجازی، معینه السادات، (1391)، بررسی عناصر بصری و مفاهیم نمادین نقوش گیاهی در هنر بومی مازندران - پروژه عملی: بازنگری و کاربرد نقوش گیاهی هنر بومی مازندران در اشیاء کاربردی چوبی، کارشناسی ارشد، تهران، تربیت مدرس، مهناز شایسته فر زارع زاده، فهيمه و پورمند، حسنعلي، (1388)، «بازنمود باورهاي مردم يزد در نقش نمادين سرو»، دوفصلنامة علمي-پژوهشي دانشگاه هنر، شماره4، از 83 تا 97 زندی، نیلوفر، سفیری، فاطمه، (1395)، «مطالعه تطبیقی تجلی نمادین سرو در ادبیات و نگارگری ایرانی»، نگره (1395)، شماره 40، از 86 تا 99 صدری، مینا، عصمتی، حسین، (1398)، «ترجمان تصويري صور خيال ادبي در شش نگاره شاهنامه تهماسبي»، نگره، (1398)، شماره 52، از 25 تا37 صدقی، حسین، (1395)، مطالعه تحلیلی قابلیت های گرافیكی نقش درخت سرو درطراحی، کارشناسی ارشد، تهران، دکتر امامی فر فردوسی، ابوالقاسم، (1373)، شاهنامه، به کوشش سعید حمیدیان، تهران، قطره کاظم لو، ملیحه، (1399)، نمادشناسی نقوش گیاهی منسوجات صفوی و قاجار، کارشناسی ارشد، تهران، الزهرا، دکتر فریده طالب پور کفشچیان مقدم،اصغر،یاحقی،مریم، (1390)، «بررسی عناصر نمادین در نگارگری ایران»، باغ نظر، شماره 19، سال هشتم، (1390)، از 65 تا 74 مسکوب، شاهرخ، (1397)، ارمغان مور، جستاری در شاهنامه، تهران، نشر نی هیلنز، جان راسل، (1379)، شناخت اساطیر ایران، مترجمان: ژاله آموزگار، احمد تفضلی، تهران، چشمه یاحقی، محمد جعفر، (1388)، فرهنگ اساطیر و داستان واره ها در ادبیات فارسی، تهران، فرهنگ معاصر Von stuart,Carywelchim,Presfel-ve.lag, Munchen. (1976). DASBVCH DER KONIGE (Dos Schaname des SchahTahmasp) der deutschen Ausgabe.

---

تعداد بازدید از مقاله : 45
تعداد دانلود فایل : 20