ماهنامه علمی - تخصصی مطالعات میان‌رشته‌ای هنر و علوم انسانی
Interdisciplinary Studies of Arts and Humanities

:: مقاله مرتبط با : جلد تابستان 1401 ، شماره 2 , 1

Investigation of the Grape Symbol and Its Nature in the Qur’an with the Reflection in the Stucco Paintings of the Nayin Mosque and Al-Mashti Palace




نویسندگان :
زهرا ابراهیم پور1،
موسسه آموزش عالی فردوس(مسئول)1
تعداد صفحات : 67
چکیده :

ادیان باستانی بر پایۀ رسوم‌های آیینی برای سپاسگزاری از نعمت‌های خدا، همواره محصولات زراعی خود را که شامل انگور، انجیر، انار و زیتون و... بود، به معابد می‌بردند تا شاید مورد توجه و لطف خدا قرار گیرند. از جمله، مراسم تبرک انگور در قدیم در تاکستان‌ها انجام می‌شد و سپس سهمی ‌هم به پرندگان اختصاص می‌یافت. انگور در اساطیر ایرانی، نمادی برای خون انسان که نیروی اصلی حیات است، شمرده می‌شد. همچنین درخت انگور در اسطوره‌ها، نماد خرد است. یک شاخه درخت انگور، نماد ایزدان، کشاورزی، باروری و مظهر زندگی و بی‌مرگی است. در آیین میترایی، یکی از نقوش مورد استفاده، خوشه‌های انگور است. این نمادها و نقش‌های انگور می‌توانند به اشکال مختلف ظاهر شوند. ما در تمدن هیتی نیز با یکی از این نقش‌ها برخورد می‌کنیم. در نقاشی متعلق به تمدن هیتی، هدیه پادشاه مشروب مقدس، به خدا حک شده است. در تمدن یونان، هدف آن این بود که خدا دیونیسوس را با نماد انگور نشان دهند. در اساطیر یونان، انگور نماد باروری است. وقتی به تاریخ نگاه می‌کنیم، می‌توان گفت که انگور به طور کلی نمادی از فراوانی و ثروت است. به همین دلیل، اگر بپرسید منظور از یک خوشه انگور چیست، می‌توان گفت که عموماً در مکان‌هایی که ثروت و فراوانی زیاد است، استفاده می‌شود. پاسخ‌های متعددی برای این سوال وجود دارد که نشان خوشه انگور به چه معناست؟ که در این مقاله با روش تحقیقی-توصیفی، به بررسی این نماد در ادیان مختلف پرداخته و سپس با توجه به قراین و مدارک موجود در گچبری‌های مسجد جامع نایین، مورد مقایسه با کاخ المشتی در اردن بپردازیم. لذا این پژوهش سعی در اثبات این فرضیه دارد که مفاهیمی نظیر باروری، حیات، قدرت، پیروزی و امثال آن در نقوش به‌کار رفته در معماری دو بنا اشتراک دارند.



چکیده انگلیسی :

Based on rituals, ancient religions have always taken their crops, including grapes, figs, pomegranates, olives, etc., to the temples so that they may receive God’s attention and favor. Among other things, the grape blessing ceremony was done in the vineyards in the past, and then a portion was attributed to the birds. In Iranian mythology, grapes were considered a symbol of human blood, which is the main source of life. The vineyard is also a symbol of wisdom in mythology. A vine branch is a symbol of the gods, agriculture, fertility, and a symbol of life and immortality. In the Mithraic religion, one of the motifs used is grape clusters. These symbols and patterns of grapes can appear in different forms. We also encounter one of these roles in the Hittite civilization. In a painting belonging to the Hittite civilization, the king’s gift of holy liquor to God is engraved. In Greek civilization, its purpose was to represent the god Dionysus with the symbol of grapes. In Greek mythology, grapes are a symbol of fertility. When we look at history, we can say that grapes are generally a symbol of abundance and wealth. For this reason, if you ask what is meant by a bunch of grapes, it can be said that it is generally used in places where there is a lot of wealth and abundance. There are many answers to the question, what does the symbol of the cluster of grapes mean? In this article, with a research-descriptive method, we will examine this symbol in different religions, and then, according to the evidence and documents found in the stucco paintings of Nayin Mosque, we will compare it with Al-Mashti Palace in Jordan. Therefore, this research tries to prove the hypothesis that concepts such as fertility, life, power, victory and the like are common in the motifs used in the architecture of the two buildings.



موضوع : مقاله
کلمات کلیدی : انگور، کاخ المشتی، مسجد جامع نایین، گچبری، قرآن
کلمات کلیدی انگلیسی: grapes, Al-Mashti Palace, Nayin Jame Mosque, plastering, Quran
مراجع :
قرآن. اتینگهاوزن، ریچارد و گرابار، الگ. (1378). هنر و معماری اسلامی. ترجمۀ یعقوب آژند. تهران: سمت. احمدی، حسن و شکفته، عاطفه. (1391). «تزیینات گچبری در معماری قرون اولیه اسلامی ایران (قرن اول تا پنجم ه. ق)». ادبیات و هنر دینی. 4. 125-150. اعظمی، زهرا، شیخ‌الحکمایی، محمدعلی و شیخ‌الحکمایی، طاهر. (1392). «مطالعه تطبیقی نقوش گیاهی گچبری‌های کاخ تیسفون با اولین مساجد ایران (مسجد جامع نائین، مسجد جامع اردستان، مسجد جامع اصفهان». هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی. 4. 15-24. انصاری، جمال. (1366). «گچبری دوران ساسانی و تأثیر آن در هنرهای اسلامی». هنر. 13. 318-333. دیماند، موریسون اسون. (1390). تاریخ راهنمای صنایع ایران، ترجمۀ عبدالله فریار. تهران: علمی و فرهنگی. کیانی، محمد یوسف. (1395). تاریخ هنر معماری در دوره اسلامی. تهران: سمت. محمدی فر، یعقوب. (1392). «ریشه‌یابی نقش‌مایه خوشه انگور و برگ مو در گچبری‌های مسجد جامع نائین». هنر و فن. 1(1). نعمتی بابایلو، علی و صالحی، اسرا. (1390)، «بررسی تطبیقی تزیینات گچبری مسجد نه گنبد بلخ و مسجد جامع نائین از منظر نقوش، ترکیب و مفاهیم». کتاب ماه هنر. 112.
تعداد بازدید از مقاله : 33
تعداد دانلود فایل : 17

تصویر جلد


سایر شماره ها

دوره 2 (سال 1402) دوره 1 (سال 1401)

مقالات پر بازدید